Elektronik Atıklar
Ömrünü tamamlamış elektrikli ve elektronik eşyalara AEEE denir. AEEE Yönetmeliği’nde 6 kategoride yer alan ürünlerin kullanım ömrü dolduğu andaki bütün bileşenleri, unsurları ve içerdiği malzemeleri de AEEE kapsamındadır.
Atık kategorileri nelerdir?
1.Kategori : Buzdolabı/Soğutucular/İklimlendirme cihazları
(Klima, termosifon, derin dondurucu vb.)
2.Kategori : Büyük beyaz eşyalar (Çamaşır
makinesi, bulaşık makinesi, fırın vb.)
3.Kategori : Televizyon ve monitörler (LED, plazma ve
tüplü televizyonlar, bilgisayar monitörleri vb.)
4.Kategori : Bilişim ve telekomünikasyon ve
tüketici ekipmanları (Telefon, tablet, yazıcı, dizüstü
bilgisayar, ses ve görüntü cihazları, müzik
enstrümanları, vb.)
5.Kategori : Aydınlatma ekipmanları (floresan lambalar,
ışık verme veya kontrolü için kullanılan ekipmanlar)
6.Kategori : Küçük ev aletleri,
elektrikli ve elektronik aletler, oyuncaklar, spor ve eğlence ekipmanları,
izleme ve kontrol aletleri (Tartı, matkap, testere, video oyunları, jetonla
çalışan makinalar vb.)
E-Atık Geri Dönüşümü:
* E-atık toplama : Uzun dönemli toplamalar
için atık kutuları veya konteynır yerleştirilmesi
mümkündür veya bir kereye mahsus gerçekleşecek alımlar
için yapılacak olan sözleşme ile atıkların yerinde toplanması
söz konusudur.
* E-atık nakli : Nakil, ADR lisansına (Tehlikeli Atık
Taşıma Sertifikası) sahip olan şoför ve özel araç, araca
özel metal ve plastik kasalar ve uygun personel ile yapılır. Her atık alımı
ve naklinde ilgili ve gerekli formlar düzenlenerek İl Çevre
Müdürlüğü ve T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı’na
ilgili bildirimler gerçekleştirilir.
* E-atık ön ayrıştırması : Malzemeler indirilirken yapılan “ön ayrıştırma” işleminde akü, floresan içeren aydınlatma cihazları, lambalar ve monitörler tasnif edilirler. Kalan atıklar ise prosese girmek üzere depoya alınır.
* Bertaraf işlemleri :
* Aküler, geçici depolama alanında muhafaza
edilerek düzenli olarak akü geri dönüşüm tesislerine
gönderilirler. Piller ise ayrı bir kapalı depolama alanında
muhafaza edilerek yetkili geri dönüşüm kurumu olan Taşınabilir
Pil Üreticileri ve İthalatçıları Derneği’ne (TAP)
gönderilirler.
* Bahsedilen “ön ayrıştırma” işleminde ve/veya “Ayrıştırma ve Demontaj Bandı”nda ortaya çıkan floresanlı aydınlatma cihazları, CRT tüpler ve monitörler tesisimizde işleme tabi tutulduktan sonra bertaraf için yetkili bertaraf kuruluşlarına gönderilir.
* E-atık depolanması : Özel plastik kasalarda yer alan malzemeler uygun ve güvenli koşullarda depolanır.
* Geri dönüşüm : e-atıklar sırasıyla parçalama, manyetik ayırma ve demir dışı metal ayırma ünitelerinde fiziksel işleme tabi tutulurlar. Parçalama ünitesi e-atıkları 10-50 mm boyuna düşürür, manyetik ayırma mıknatıs yardımıyla atığın içindeki demir ve çelik gibi manyetik özellik gösteren metalleri ayırır. İşleme sonucunda ortaya çıkan demir, paslanmaz, plastikler ve bakır gibi malzemeler ilgili hammadde kuruluşlarına gönderilerek ekonomiye kazandırılır.
* Raporlama : Bahsedilen geri dönüşüm sürecinin tüm aşamaları görüntülü kayıt altına alınır ve yapılan işlemler sonucunda geri dönüşüm ve bertaraf oranları ilgili firmalara raporlanır.